Iets kopen op de rommelmarkt, een rondje in de horeca betalen of geld geven aan een collectant. Dat moet in de toekomst kunnen door je telefoon te richten op de persoon aan wie je geld wilt sturen. "Je hoeft geen gegevens uit te wisselen, waardoor je nog sneller en makkelijker geld kan overmaken", zegt Thijs Janssen van ING Factory, waar de bank betaalinnovaties samen met bedrijven ontwikkelt. "We wilden zo'n manier van betalen al jaren mogelijk maken, maar nu pas is de techniek goed genoeg." 

De nieuwe betaalmethode werkt in de app van de bank. Gebruikers zien de mensen in de buurt, met daarbij de precieze afstand tot hen. Na aanklikken van de persoon aan wie je geld wilt overmaken, krijgt de ontvanger een melding om zijn bankgegevens te delen. Na goedkeuring wordt de betaling gestuurd. 

Techniek die al in autosleutels zit

De betaalmethode, die van ING de naam NEAR heeft gekregen, gebruikt de techniek ultra-wideband (UWB). Dat werkt met een chip die in al sommige nieuwe smartphones en smartwatches zit. De verzender en ontvanger moeten wel beiden een geschikt apparaat hebben. Vervolgens werkt de verbinding tot 50 meter afstand. "UWB is een draadloze techniek, zoals bluetooth en wifi, maar het kan de afstand tussen telefoons heel precies bepalen, met nauwkeurigheid van een halve centimeter. Dat maakt het mogelijk om echt met je telefoon iemand aan te wijzen", vertelt Janssen.

UWB wordt al gebruikt in autosleutels. Ook werken trackers voor het terugvinden van verloren spullen, zoals de Apple AirTags en Samsung SmartTags, met deze technologie. Mede daarom gaan fabrikanten steeds vaker nieuwe smartphones voorzien van UWB-chips.

Samsung werkt mee

"Dit bevindt zich nog in een vroege fase, maar we denken dat het heel groot kan gaan worden", vertelt Daniel Citroen, director tech sector coverage van ING. "We wilden al langer samen met NXP nieuwe toepassingen ontwikkelen. Ook Samsung reageerde enthousiast."

Samsung heeft voor de Nederlandse proef de UWB-chip op drie van zijn populaire telefoonmodellen opengesteld: de Galaxy Note 20 Ultra, S21 Ultra en S22+ Ultra. Samsung-topman JM Choi noemt het een 'baanbrekende technologie'. 

De komende maanden gaan ING en NXP betalen met NEAR intern testen. Later wordt bekeken of ING-klanten het ook kunnen proberen.

Contactloos betalen

Een nieuwe draadloze techniek zoals UWB heeft een lange aanlooptijd nodig, vertelt Martijn van der Linden, pr-man van NXP. Dat gold in het verleden ook voor wifi, bluetooth en NFC, de chip die bekend is van de ov-chipkaart en contactloos betalen in winkels. "Het duurde heel veel jaren voordat betalen met NFC-chips normaal werd. Met UWB zal het ook nog wel even duren voordat het massaal wordt gebruikt. Wij laten nu alvast zien wat er mee mogelijk is. Er worden chips bedacht en gemaakt, maar pas later ontstaan de verrassende toepassingen."

De nieuwe vorm van betalen is veilig, zegt Van der Linden. "We combineren het met een zogeheten secure element, waardoor het op een veilige manier werkt."

Apple

Of Apple zal meewerken aan de nieuwe betaalmanier is de vraag. Apple ondersteunt UWB met zijn M1-chip vanaf de iPhone 11 en de Apple Watch Series 6, maar het lijkt niet waarschijnlijk dat het bedrijf de chip op korte termijn door externe betaaldiensten zal laten gebruiken. Met de NFC-chip in Apple-apparaten is ook nog altijd alleen betalen via Apple Pay mogelijk. 

De Europese Commissie dreigde Apple onlangs met een miljardenboete als de iPhone-maker blijft weigeren de NFC-chip open te stellen voor derden. Voor de UWB-chip geldt mogelijk hetzelfde.

Tonie van Ringelestijn